Ο «μπαρμπα Γιάννης» της 28ης Οκτωβρίου

Με αφορμή τη σημερινή επέτειο του "ΟΧΙ", δεν βρήκα κάτι καλύτερο να γράψω από το αφιέρωμα που διάβασα στο κυριακάτικο φύλλο της "Καθημερινής" (Σάββατο 27 Οκτωβρίου 2007). Το εν λόγω δημοσίευμα αφορούσε κυρίως τον Ιωάννη Μεταξά, τότε δικτάτορα της Ελλάδας, που εκστόμισε το περίφημο "Alors, c' est la guerre" στον Ιταλό πρεσβευτή. Συγκεκριμένα, αναδημοσιεύω το άρθρο του Ιωάννη Κολιόπουλου, καθηγητή Ιστορίας των νεότερων χρόνων στο Α.Π.Θ., προς αποκατάσταση της ιστορικής πραγματικότητας:

"Με την ιδιότητα του ερευνητού που ασχολήθηκε σοβαρά με το ίδιο το γεγονός, αλλά και με την ιστορία της επετείου, μπορώ να βεβαιώσω ότι δεν θεωρείται αυτονόητη η σημασία της 28ης Οκτωβρίου 1940. Οπως και τόσα άλλα στον τόπο μας, η 28η Οκτωβρίου υπήρξε θύμα των πολιτικών παθών και της ανερυθρίαστης πολιτικής και ιδεολογικής επεξεργασίας από τους ιδεολογικούς επιγόνους της πολιτικής παρατάξεως που ηττήθηκε στη διάρκεια του Εμφυλίου. Η ίδια παράταξη, συστηματικά, αμφισβήτησε εξαρχής τη συμβολή δύο πρωταγωνιστών της 28ης Οκτωβρίου, του τότε πρωθυπουργού της Ελλάδος Ιωάννη Μεταξά και του βασιλέως Γεωργίου Β΄.

Δεν ήταν δύσκολη η επιχείρηση του διασυρμού τους: ο Μεταξάς ήταν δικτάτωρ και ο Γεώργιος Β΄ είχε επιστρέψει στην Ελλάδα ύστερα από ένα νόθο δημοψήφισμα. Κατέληξαν λοιπόν οι Ελληνες να ακούν τους επετειακούς ρήτορες κάθε 28η Οκτωβρίου να στηρίζονται σε ευφυολογήματα και θέσεις που ακολουθούν την πολιτική ορθότητα του συρμού: Ο Μεταξάς ήταν ο τελευταίος Ελλην που αναμενόταν να πει το «όχι»· σύρθηκε άκων από τον ελληνικό λαό και ψέλλισε αυτό που βροντοφώναξε ο λαός. Ο Μεταξάς και ο Γεώργιος αναγκάσθηκαν να αντιταχθούν στους Ιταλούς φασίστες, φοβούμενοι την ανατροπή τους από τον λαό και τους Αγγλους. Αυτά και άλλα ευρήματα ενός ασύστολου λαϊκισμού έπλασαν μια εικονική πραγματικότητα. Με την επανάληψη, μάλιστα δε και από επίσημα χείλη, τα ευρήματα του λαϊκισμού και της πολιτικής ορθότητας απέκτησαν την ισχύ αξιωμάτων.

Η αλήθεια όμως προκύπτει αβίαστα από τις πηγές της εποχής, οι οποίες είναι ευτυχώς προσιτές. Είναι γνωστό, πέραν κάθε αμφιβολίας α) ότι ο Μεταξάς πήρε μόνος του την απόφαση να αντισταθεί η Ελλάς κατά της Ιταλίας χωρίς καν να συμβουλευθεί τον ανώτατο άρχοντα, β) ότι αυτή του η απόφαση ήταν προϊόν ορθολογικής αναλύσεως όλων των αντικειμενικών δεδομένων που είχε στη διάθεσή του, γ) ότι πίστευε πως ο πόλεμος και τα συνακόλουθα δεινά ήταν προτιμότερα, από τη σκοπιά των εθνικών συμφερόντων, από την εθελουσία και ατιμωτική υποταγή και δ) ότι ήταν πεπεισμένος πως η απόφασή του είχε την ομόθυμη απόφαση του πολιτικού κόσμου και του έθνους.

Οι Ελληνες της 28ης Οκτωβρίου, συγχώρησαν στον Μεταξά τις ταπεινώσεις της δικτατορίας και τον τοποθέτησαν στο εθνικό πάνθεον των ηρώων, ο δε Μεταξάς αναθεώρησε πολλές από τις θέσεις του που τον είχαν οδηγήσει στην επιβολή μιας από τις πιο αδικαιολόγητες συνταγματικές εκτροπές της ελληνικής ιστορίας αλλά οι ιδεολογικοί και συναισθηματικοί επίγονοι των ηττημένων της σφοδρής συγκρούσεως για την εξουσία στην Ελλάδα, στα χρόνια που ακολούθησαν τον θάνατο του Μεταξά, δεν συγχώρησαν τον μπαρμπα-Γιάννη, για την τιμή που του έλαχε να αποφασίσει αυτός για τα ύψιστα συμφέροντα και την τιμή του έθνους."

Joy Division: Love torn us apart

Είδα πριν από λίγες ημέρες την ταινία Control, που αφορά τη ζωή του Ian Curtis, του frontman των Joy Division. Εξ αφορμής της ταινίας, άρχισα να ακούω τα τραγούδια τους και πραγματικά εντυπωσιάστηκα. Μελαγχολικοί ρυθμοί και μουσικές σε συνεπαίρνουν στον κόσμο τους. Στο Μάντσεστερ της εποχής που μεγαλούργησαν δεν θα μπορούσαν να έχουν γράψει κάτι διαφορετικό. Όπως έχει πει, άλλωστε, και ο ίδιος ο Ian, "κάποια τραγούδια δεν γράφτηκαν για να είναι χαρούμενα".

Η ταινία αναπλάθει τη ζωή κυρίως του Curtis, ο οποίος αυτοκτόνησε σε ηλικία 23 χρονών, πριν ξεκινήσουν για την πρώτη περιοδεία του συγκροτήματος στην Αμερική. Ο Ian τα έκανε όλα γρήγορα στη ζωή του: αγάπησε, παντρέυτηκε, έγινε πατέρας, απάτησε, γνώρισε την επιτυχία, αρρώστησε, έγραψε... Ενσάρκωσε αναμφισβήτητα το πρότυπο "ζήσε έντονα, πέθανε νέος". Καλές ή κακές, ήταν επιλογές του. Με τη δράση του, και κυρίως τη σκέψη του, επηρέασε όσο λίγοι τις επόμενες γενιές. Μουσικά, οι Joy Division έχουν παίξει σημαντικότατο ρόλο στην post-punk εποχή, επηρεάζοντας τόσα και τόσα συγκροτήματα, ενώ οι ίδιοι είχαν βραχύχρονη αλλά γεμάτη παρουσία.

Τα υπόλοιπα μέλη της μπάντας συνέχισαν μετά το θάνατο του Ian Curtis να γράφουν ιστορία. Έγιναν οι New Order, ένα σχήμα που διαδραμάτισε κύριο ρόλο στην electro pop και new wave μουσική. Άξιζε, άλλωστε, να συνεχίσουν την πορεία τους και στη μνήμη του αυτόχειρα.

Joy Division σημαίνει "μεραρχία της χαράς" και αποτελούνταν ιστορικά από τις γυναίκες που μεταφέρονταν στο πεδίο της μάχης του Β' Παγκοσμίου Πολέμου, για να ικανοποιήσουν τους Γερμανούς στρατιώτες.
Ακολουθούν οι στίχοι ενός από τα καλύτερα κομμάτια τους...

Confusion in her eyes that says it all, she's lost control.
And she's clinging to the nearest passer by, she's lost control.
And she gave away the secrets of her past, and said I've lost control again.
And a voice that told her when and where to act, she said I've lost control again.
And she turned around and took me by the hand, and said I've lost control again.
And how I'll never know just why or understand, she said I've lost control again.
And she screamed out kicking on her side, and said I've lost control again.
And seized up on the floor, I thought she'd die, she said I've lost control.
She's lost control again. She's lost control.
Well I had to 'phone her friend to state my case, and say she's lost control again.
And she showed up all the errors and mistakes, and said I've lost control again.
But she expressed herself in many different ways, until she lost control again.
And walked upon the edge of no escape, and laughed I've lost control.
She's lost control again. She's lost control. She's lost control again. She's lost control.